درس آموخته 12 : جلوگیری ازترمبوآمبولی وریدی
ترومبوآمبولی وریدی (VTE) شکل گیری لخته خون در ورید است. اگر لخته در ورید عمقی ایجاد شود، عموماً در پا، ترومبوز ورید عمقی یا DVT نامیده می شود. اگر این لخته، آزاد شده و به سمت ریه ها حرکت نماید، آمبولی ریه یا PE نامیده می شود. DVT و PE مجموعاً VTE شناخته شده که وضعیت بسیار خطرناک و کشنده ای است.
جهت جلوگیری از این مشکل توجه به نکات ذیل ضروری است (ضمنا یادآور می شود که این نکات از دستورالعمل جلوگیری از ترومبوآمبولی مرکز شهید بهشتی بابل استخراج شده است )
- بیماران مستعد ترومبو آمبولی وریدی و ریوی را شناسایی کنید
- برای شناسایی بیماران مستعد عواملی مانند وزن زیاد، کم تحرکی، سابقه مصرف دارو های ضد بارداری، آسیب های اندام تحتانی ، سابقه ابتلا به واریس، سابقه بیماریهای قلبی عروقی ، سابقه ابتلا به آمبولی، و ... ) توسط مراقبین درمانی باید بررسی و ثبت گردد
- کلیه بیماران داراي استراحت مطلق و کم تحرک به عنوان فاکتورهاي مستعدکننده ترومبو آمبولی وریدی و ریوی قرار داده می شوند
- پزشک با تجویز داروی ضد انعقاد قبل از عمل جراحی از بروز ترومبو امبولی جلوگیری می کند
- در صورت تجویز داروهای ضد انعقاد برای بیمار ،پرستار به طور مکرر Hb,Hct. PTT,PT,INR بیمار را (بسته به اینکه چه دارویی مصرف می کند ) به دستور پزشک معالج چک کرده و نتایج را به اطلاع ایشان می رساند
- پرستار علائم حیاتی بیمار را کنترل وثبت می نماید و هر گونه تغیراتی که دال بر احتمال ایجاد آمبولی باشد( مانند تنگی نفس ، تاکی پنه شدن ، تاکی کاردی ، تغیرات نواری ، افزایش درجه حرارت ، تورم اندام و ...) را سریعا به پزشک معالج گزارش مینماید
- پرستار از بیمار مستعد شرح حال گرفته و معاینه فیزیکی از بیمار به عمل می آورد و اندام مبتلا را از لحاظ حرارت،تندرنس و میزان ادم بررسی می کند.
- بیمار را در اولین فرصت ممکن (با توجه به مشکلاتش) راه اندازی کنید
- پرستار به دستور پزشک معالج از جورابهای الاستیک جهت جلوگیری از آمبولی و کاهش ادم استفاده می کند
- پرستار بیمار ، حرکات فعال مچ پا و انگشتان در تخت به بیمار آموزش می دهد
- پرستار بیمار با بالاتر قرار دادن اندام آسیب دیده از ایجاد استاز خون در بافت مزکور و مستعد شدن بیمار به بروز ترومبو امبولی جلوگیری میکند
- پرستار بیمار را از عوارض بی حرکتی و نشستن های طولانی مدت آگاه میکند و از بیمار میخواهد تا در حد امکان (با توجه به محدودیت های حرکتی) اقدام به انجام فعالیت های اکتیو نماید
- در صورت عدم هوشیاری بیمار انجام حرکات بصورت پاسیو توسط فیزیو تراپ و یا برستار بیمار لازم می باشد
- در زمان انتقال و یا ترخیص بیماران مستعد ، پرستار بیمار آموزش های لازم در خصوص نحوه مراقبت از بیمار برای جلوگیری از ابتلا به ترومبوآمبولی را به ایشان آموزش می دهد
- علایم هشدار مانند ( تورم ، قرمزی ، درد ، افزایش دما و .. ) در اندام به بیمار و خانواده وی گفته می شود تا در صورت ایجاد هر چه سریعتر به پزشک خود مراجعه کند
16)پرستار هشدارهایی لازم را در صورت مصرف داروهای ضد انعقاد ( خونریزی از لثه و یا وجود خون در ادرار و مدفوع ...) و انجا م آزمایش هایی خونی دوره ای ،نحوه مراقبت از خود را به بیمار وهمراهان وی را آموزش می دهد
